Türk iş dünyası Moskova’daki varlığını faal olarak artırıyor. Moskova Belediye Başkanlığı Yatırım Ajansı Yöneticisi Artyom Baraşev, Sputnik’e açıklamasında, Rusya’nın başşehri ve Türkiye Cumhuriyeti ortasındaki iş iştirakinden beklentilerini anlattı.
– Artyom Sergeyeviç, Moskova ve Türkiye ortasındaki işbirliği şu anda hangi değişikliklerden geçiyor?
Moskova ve Türkiye ortasındaki ekonomik bağlantıların gelişimi açısından mevcut süreçler nitekim tarihi nitelik taşıyor. Günümüzde, Rusya’nın dünya ile alakalarını belirleyen en değerli faktör, yaptırım baskıdır. Bu baskı, ülkeler ortasındaki ticareti ve ekonomik bağları etkiliyor.
Günümüzde Moskova’da, Batı menşeili işletmelerin ekonomik faaliyetlerine son verme kararı aldığı kimi alanlarda rekabetin zayıflamasıyla, Türk iş dünyası için, pazardaki pozisyonlarını güçlendirme yahut hatta pazara yeni şirketlerin girişi manasında yeni fırsatlar açıldı. Bu yüzden Moskova ve Türkiye ortasındaki ticari bağların, karşılıklı fayda sağlayan iştirak ve Rusya’nın başşehrinde yeterli bir yatırım potansiyelinin varlığı nedeniyle gelecekte dinamik bir halde gelişme mümkünlüğü yüksek.”
– Türkiye ve Moskova ortasındaki işbirliği için şu anda en umut verici dallar hangileri?
– Moskova’da iş yapmak isteyen Türk firmalarına hangi tercihleri sunmaya hazırsınız?
Belediyenin sağladığı takviye sayesinde şirketler sıkıntı vakitlerde bile gelişmeye devam ediyor, daha fazla alana, yeni ekipman alımına ve üretim için yeni teknolojilerin alımına yatırım yapabiliyorlar. Belediyemiz, ek krizle uğraş önlemi olarak, olağanda her yıl onay isteyen statülerin otomatikman uzatılması kararı aldı. Böylece yatırımcılar, bu yıl tüm muafiyetleri koruyabilecek.
Sanayide faaliyet gösteren şirketler de muafiyetli toprak kiralama fırsatından yararlanabilir. Şayet şirket, kiraladığı araziyi üretim tesisi imali için kullanacaksa kira oranı 1 ruble (30 kuruş) olarak tayin ediliyor.
Yatırımcılar, Moskova Sanayi ve Girişimcilik Destekleme Fonu’nun mali takviyesini kullanabilir. Bu yıl, Fon’un sermayesini 20 milyar rubleye (5.8 milyar TL) çıkartma kararı alındı. Bu fonlar, işletme sermayesi için banka kredilerinin oranlarını telafi etmeye, yatırım programlarını ve konut dışı yapılarla ilgili projelerin hayata geçirmeye yönelik veriliyor.”
– Moskova’da üretim nereye yerleştirilebilir? Burada işletme açıp üretime geçmeyi planlayanlar için özel dayanak var mı?
Özel ekonomik bölgede, hür gümrük bölgesi faaliyet gösteriyor, getirilen tüm eserler ve donanım gümrük vergisinden ve öteki vergilerden muaf tutuluyor. Mükellefler bölgesel vergi yükünü değerli ölçüde azaltabilir. Gelir, malvarlığı ve ulaşım vergileriyle ilgili ödemeleri sıfırlayabilir. Şirketleri yaptırımlara karşı korumak gayesiyle, özel ekonomik bölgeye bulunan işletmeler için kira oranlarının endekslenmesine yönelik moratoryum kararı alındı.
Üretimi yerelleştirmek için etkin olarak ofset kontrat sistemi kullanılıyor. Bu sistem, Tedarikçinin mal tedarikini ve karşı yatırım yükümlülüklerini, kentte üretimin yaratılmasını yahut modernizasyonunu içeriyor. Kent için ofset, toplumsal kıymete sahip alanlarda ithal ikamesi demek, işletmeler içinse garanti edilmiş uzun vadeli eser satışı demek.
Bugün itibariyle Moskova, 5 ofset kontrat imzaladı. Bu kontratlar kapsamında, yatırımcılar ilaç, tıbbi levazımat, besin eserleri üretimini yerelleştirebilir. Toplam yatırım hacmi 12.9 milyar rubleyi (3.7 milyar TL) buluyor. Mevcut şartlarda, başşehrimizde faaliyet gösterene işletmelere takviye maksadıyla Belediye Başkanlığı, ofset uygulamasını tüm alanlara yayma kararı aldı, artık artık kentin muhtaçlık duyduğu en geniş eser yelpazesi için kontratlar imzalayacağız. Bu, tıp ve besin endüstrisinin yanı sıra, ulaşım araçlarının üretimi, konut işletmeleri için teknolojiler, IT-ekipmanı demek.
Kontrat sistemine ait kanunda yapılan değişiklikler 1 Temmuz’da yürürlüğe girdi. Bu değişiklikler, asgarî yatırım eşiğini 1 milyardan 100 milyon rubleye düşürdü. Artık yalnızca ofset uygulayan bölgelerde değil, öbür tüm bölgelerde de işletme kurma fırsatı doğdu, bunun için ilgili kontratın imzalanması gerekiyor. Tüm bunlar, çok daha fazla sayıda şirkete, Moskova ile ofset kontratlarını imzalama fırsatını sağlayacak.
1 Temmuz’da yürürlüğe giren bir öteki yenilik de tıpkı konkur kapsamında hem eser hem de hizmet satın alma fırsatını veriyor. Yani üretimi yerelleştiren ve müşteriye eser tedarik eden bir yatırımcı, kontrat müddeti boyunca onlara hizmet verebiliyor. Moskova için bu çeşit ofset kontratları yapmak için en umut verici alanlar irtibat hizmetleri, geri dönüşüm ve atıkların yok edilmesi, ekzoprotezler ve elektrikli ulaşım araçlarının şarjı.”
– Türk yatırım fonlarına hangi formatları ve projeleri sunabilirsiniz?
Bugün Moskova’da sıhhat, yol inşaatı, konut ve kamu hizmetleri üzere alanlarda büyük imtiyaz projeleri uygulanıyor. Onlara yapılan toplam yatırım hacmi yaklaşık 115 milyar ruble. Bu formda, yatırımcılar sayesinde, artık hasta kabul eden Moskova Milletlerarası Kanser Merkezi kuruldu. 2021’de, kanalizasyon çamurunun arıtılması için atık su tesislerinin üretimiyle ilgili tıpkı anda iki mutabakat imzalandı.
Genel olarak Moskova, imtiyaz mutabakatlarına ait mevzuata uymaları ve bölgesel özellikleri dikkate almaları şartıyla Türk ortaklarının her türlü teşebbüsüne açık. Ortak projeler geliştirmeye ve yenilerini başlatmaya devam edeceğiz ve partner ülkelerimizin işletmeleri her vakit dayanak bekleyebilir.”