Dünya edebiyatının dâhilerinden sayılan Johann Wolfgang von Goethe nin yayımlandığında derin yankılara neden olan eseri Konyaalti travesti Genç Werther in Acıları dramatik satırlarla dolu kıymetli bir edebi metindir His coşkunluğunu ustalıkla kaleminin ucuna getiren Goethe zamanın gençleri ortasında adeta fırtına estirmiştir
Genç Werther’in Acıları yapıtıyla üniversalliği yakalayan Konyaalti travestileri muharrir çoşkunluk akımı denilen yeni bir çağı da başlatan isim oldu Oyunlarında ve başka yapıtlarında mistik ögeleri çokça kullananan Goethe öteki toplumsal bilimlerden de faydalanarak hepsini bir ortada yoğurmuştur
Genç Travesti Konyaalti Werther’in Acıları büyük edebiyatçının kaleme aldığı birinci romanıdır
Yazar kitabını şöyle anlatır
Zavallı Werther’in öyküsü hakkında bulabildiğim her şeyi itinayla bir ortaya getirdim ve işte önünüze koyuyorum ve biliyorum bunun için bana teşekkür edeceksiniz
Kitapla gelen intiharlar
Goethe nin hayatından esinlenerek yazdığı kitap 1774 yılında yazıldı Goethe Genç Werther in Acıları nı yazarken 25 yaşındaydı
Kitap yayımlandığında Almanya da intihar hadiselerinde gözle görülür artışın olması romanın ehemmiyetinden ileri gelmektedir Büyük Fransız komutan Napolyon Bonapart ‘ın en az sekiz sefer Genç Werther’in Acıları’nı okuduğunu belirtmiş olalım
Almanya nın sokaklarını caddelerini renkli kıyafetler giyen his yüklü gençlerle dolup taşmıştır Goethe nin ruhsal sosyolojik kültürel toplumsal ve siyasal ögelerle harmanladığı yapıtı olumsüz klasikler ortasında yerini almıştır
Daha fazla ışık
Yazar Frankfurt da 1749 da soylu bir ailede dünyaya geldi Eğitimli anne babası sayesinde küçük yaşta okumaya başladı Latince Fransızca ve Yunanca lisanlarını öğrendi Goethe denilince okurların aklına Faust kitabı gelmesi muharririn ismiyle özdeşleşmiştir Şeytanla mutabakat sağlayan bireyin İlah ve Şeytan ortasında sınamaya tabi tutulan sarsıcı eser
Son vakitlerde hasta olmasına karşın yılmadan usanmadan yazmayı sürdürdü Tarihler 22 Mart 1832’i gösterdiğinde kalp krizi sonucu hayatını kaybeden Goethe’nin dudaklarından dökülen son kelamlar ise Daha fazla ışık olmuştur
Werther salgını
Kitap genç hukuk öğrencisi Werther in nişanlı olan hoş bayan Lotte ye duyduğu tarifsiz aşkı husus ediniyor Lotte ye kopmaz bağlarla bağlı olan Werther hoş bayanla dostluk kurmuştur ve mümkün olduğunca kendisiyle vakit geçirmektedir O periyot en çok konuşulan husus olan roman Almanya edebiyatı için mihenk taşı olmuştur
Dünya edebiyatı için de kıymetli bir yere sahip olan eser Goethe nin usta kaleminin ölümsüz yapıtıdır Almanya da Werther salgını olarak başlayan akım bilhassa gençler ortasında büyük buhranlara sebep olmuş bulaşıcı hastalık üzere intiharlar baş göstermiştir
Mektuplaşmalar
Werther in arkadaşı olan Schiller ile mektuplaşmaları edebiyatta mektup çeşidinin kıymetli ayağını oluşturur Sevdiği bayanın nişanlı olması Werther’in her geçen gün artan acıları ıstırapları kendisini içinden çıkılmaz buhranlara sevk eder
Yazarın etik kıymetler çerçevesinde yazdığı roman aşkın ve sevginin ahlak boyutunu da sayfalarında yer verir Kıymetli aşk romanlarından sayılan Genç Werther in Acıları ünlü Fransız aydınlanmacı muharrir J J Rousseau nun Julie isimli yapıtından esinlenerek yazılması da kitabın bir öteki özelliği
Psikolojik roman tipinde olan kitap içinde barındırdığı his yüklü bildirilerle okurların beğendiği klasiklerin başında gelmektedir
Lotte ve Werther ortasındaki duygusal bağ tıpkı vakitte sınıf çatışmasının fotoğrafıdır Lotte nin aristokrat bir aileye mensup olması yasak aşkı düzgünce imkânsızlaştırmıştır
Güzel Lotte nin nişanlısı Albert ile arkadaş olan Werther in kabarık hisleri onu intihara kadar sürükleyecektir Lotte mensubu olduğu sınıf ve aile gereği nişanlısıyla evlenmek zorunda kalır
Elveda
En düzgün aşk romanları ortasında gösterilen Genç Werther in Acıları Goethe ye kıymetli ivme kazandırmıştır Werther in yaşadığı ruhsal sıkıntılara ve karşılıksız aşka daha fazla dayanamayarak arkadaşı Schiller e son bir mektup yazmadan evvel vefatı çoktan başına koymuştur
Genç Werther silahını temizler namluyu acılarla dolu göğsüne dayar Tereddütsüz bir biçimde tetiğe basar
Kanlar içinde yere yığılır
Uşağı mektubu postaya verip gelene kadar ölmüştü acılı Werther
Geriye son mektubunun son satırlarında oluşan Elveda Lotte elveda kelamları kalır