2014’te Rusya’nın Kırım’a katılmasından beri Batı tarafından Rusya’ya uygulanan ekonomik yaptırımlar, Ukrayna’ya yönelik özel operasyonunun başladığı 24 Şubat’tan bu yana da artarak devam etti. Rusya’nın iktisadına ziyan vermeyi hedefleyen bu yaptırımların, rublenin kıymet kazanması, Rusya’nın ihracatının gücünü müdafaası üzere birçok dataya bakıldığında işi yaramadığı görülüyor.
Batı’nın uyguladığı yaptırım dalgasına katılmayan ve bu süreçte tarafsız bir siyaset izleyen Türkiye’nin Rusya ile ağır ticareti de sürüyor. Sputnik, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarından iki ülke ortasındaki dış ticaret datalarını derledi.
Türkiye ve Rusya ortasındaki ticaret bilgileri
Bilgilere nazaran Türkiye, Rusya’ya 2022’nin birinci 4 ayında; Ocak’ta 418 milyon 589 bin dolar, Şubat’ta 471 milyon 55 bin dolar, Mart’ta 274 milyon 16 bin dolar, Nisan’da ise 441 milyon 531 bin dolar olmak üzere toplam 1 milyar 605 milyon 191 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi.
Rusya ise Türkiye’ye; Ocak’ta 4 milyar 637 milyon 468 bin dolar, Şubat’ta 3 milyar 858 milyon 858 bin dolar, Mart’ta 4 milyar 224 milyon 323 bin dolar, Nisan’da ise 5 milyar 466 milyon 563 bin dolar olmak üzere toplam 18 milyar 187 milyon 212 bin dolarlık ihracat yaptı.
Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı 2020’de 4 milyar 506 milyon 681 bin dolar, 2021’de ise 5 milyar 774 milyon 628 bin dolar düzeyinde kayıtlara geçmişti.
Türkiye’nin Rusya’dan ithalatı ise 2020’de 17 milyar 829 milyon 309 bin dolar, 2021’de de 28 milyar 959 milyon 361 bin dolar düzeyinde tamamlanmıştı.
Türkiye’nin Rusya’ya esas ihraç eserleri narenciye, taze üzüm ve domates başta olmak üzere yaş meyve zerzevat eserleri, makina, kara taşıt ve aksamları ile giysi eşyası ve aksesuarlarından oluşuyor.
Rusya’nın Türkiye’ye ihraç kalemlerinde ise petrol ve eserleri, doğalgaz, taşkömürü, demir-çelik eserleri, işlenmemiş alüminyum ve türlü tahıl eserleri başı çekiyor.
Türkiye ve Rusya’nın karşılıklı ticaret hacmini 100 milyar dolara ulaştırma amacı bulunuyor.
Birinci sırada İstanbul var
Türkiye’nin Rusya’ya yönelik ihracatının yüzde 40’a yakını İstanbul’dan gerçekleştiriliyor. İstanbul’u; Mersin, İzmir ve Hatay takip ediyor.
Öte yandan 2020 datalarına nazaran Türk müteahhitlik bölümünün yurtdışında üstlendiği 426 milyar doları aşan proje portföyünün yaklaşık beşte biri Rusya merkezli projelere ilişkin bulunuyor.
Ayrıyeten Türkiye Ticaret Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen 2020 yılı yurtdışı yatırım anket çalışması datalarına nazaran; Rusya’da bulunan Türk yatırımlarının sermaye durumu 771,3 milyon dolara ulaştı.
2020 yılında, Türkiye’den Rusya’ya ihraç edilen eserlerin yüzde 36.9’u karayolu, yüzde 58.1’si denizyolu ve yüzde 2’si ise havayolu ile taşındı. Rusya’dan ithal edilen eserlerin taşınmasında da yüzde 77.9 oranında denizyolu, yüzde 17.7 oranında boru çizgileri kullanıldı.
Rusya’nın dış ticareti
Rusya, varlıklı doğalgaz, petrol ve maden kaynaklarının yanı sıra geniş tarım ve ormanlık alanlarıyla en değerli hammadde tedarikçisi ülkeler ortasında yer alıyor. 2019 yılında yaklaşık 423 milyar dolarlık ihracatıyla dünyada 14’üncü sırada bulunan Rusya’nın, petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar ve pandemi nedeniyle daralan dış talep sonucu 2020 yılında ihracatı yaklaşık 337 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Rusya’nın en değerli pazarları ortasında AB-27 (%33,8), Çin (%14,6), Belarus (%4,7) ve Türkiye (%4,7) birinci sıralarda yer almaktadır. Yaklaşık 232 milyar dolarlık ithalatıyla Rusya en çok AB-27 (%34), Çin (%23,7), ABD (%5,7), Belarus (%5,4), G. Kore (%3,1), Japonya (%3,1) ve Türkiye (%2,2)’den ithalat gerçekleştiriyor.