Yazıldığı periyottan bügüne kadar kadar tahminen de en çok okunan kitaplardan olan dünya ve çağdaş klasikleri neden okumalıyız sorusu ehemmiyet kazanıyor.
Bilhassa muharrirleri tarafından kitaplarda yansıtılan periyodun toplumsal ve toplumsal yapısı bize klasikler hakkında derin bilgi veriyor.
Klasik kitap okunmadan verimli bir okuma mümkün mü sorusu burada kıymet kazanıyor. Dünyaca ünlü müellif Italo Calvanio klasikler hakkında merak edilenleri yazdığı yazıda açıklıyor.
İşte Italo Calvanio’nun klasik kitaplar hakkındaki görüşleri…
Okumak aksiyonunun başına getirilen yineleyici tekrar sözcüğünün, ünlü bir kitabı okumamış olmayı kabullenmekten utanan şahısların yeltendiği küçük bir ikiyüzlülüğü yansıttığı söylenebilir.
Ancak oluşum çağımızda ne kadar çok kitap okumuş olursak olalım, şimdi okumadığımız dünya kadar temel yapıt olacağını belirtirsek, bu çeşit şahısların yüreğine biraz olsun su serpebiliriz.
PAHALI TECRÜBE
Klasikler, o denli kitaplardır ki, onları okumuş ve sevmiş olanlar için alabildiğine kıymetli bir tecrübe oluştururlar, lakin, en çok tadını çıkaracakları duruma geldiklerinde okuma fırsatını gizli tutanlar için de birebir ölçüde varlıklı bir tecrübe olarak beklerler.
GENÇLİKTEKİ OKUMALAR
Gençliğimizdeki okumalar, sabırsız olduğumuz, başımızı toparlayamadığımız, nasıl okunacağını âlâ bilmediğimiz ya da hayat tecrübesinden mahrum bulunduğumuz için pek bir bedel taşımasa da, örnekler, üstesinden gelme yolları, karşılaştırma imkanları, sınıflandırma tasarları, paha basamakları ve hoşluk ölçütleri sağlayarak ilerideki tecrübelerimize biçim vermesi açısından (belki tıpkı zamanda) geliştirici de olabilir; gençken okuduğumuz kitapla ilgili pek az şey anımsasak ya da hiçbir şey anımsamasak bile, içimizde işleyeduran şeylerdir bütün bunlar.
OLGUNLUK ÇAĞINDAKİ FARKLILIK
Birebir kitabı, olgunluk çağımızda tekrar okuduğumuz vakit, işte o vakit, nereden geldiklerini unutmuş olmamıza rağmen artık iç düzeneklerimizin bir kısmını oluşturan bu değişmez bedelleri tekrar keşfederiz. Kendisi unutulabilse de, içimizde tohumunu bırakan yapıtın kendine has bir gücü vardır.
TEKRAR OKUMAK
Klasikler, hem imgelemimize unutulmaz bir biçimde yerleşerek, hem de belleğimizin kıvrımları ortasına ferdî ya da ortaklaşa bilinçdışı kılığında gizlenerek, belli bir tesir yaratan kitaplardır.
Bu nedenle, olgunluk devrimizde, gençliğimizin en değerli kitaplarını tekrar keşfetmeye ayrılmış bir vakit olmalıdır. Klasik, birinci okumada verdiği keşif hissini her yine okumada veren kitaptır.
Klasik, birinci defa okuduğumuz vakit bile, daha evvel okuduğumuz bir şeyi tekrar okuduğumuz hissini veren kitaptır.
KLASİK ŞAŞIRTMALIDIR
Bütün bunlar, hem eski, hem de çağdaş klasikler için geçerlidir. Odysseia’yı okuyorsam, Homeros’un metnini okuyor olmama rağmen, Odysseus’un serüvenlerinin yüzyıllar içinde edindiği manaları düşünmeden ve bütün bu manaların nitekim özgün metnin bağrından mı geldiğini, yoksa sonradan yapılmış eklemeler, çarpıtmalar ya da genişletmeler mi olduğunu merak etmeden edemem. Kafka okuyorsam, bir de bakarım, daima olarak nerdeyse her şeye yakıştırılıp durduğunu duyduğumuz.
OKUMAYA AYRILAN VAKİT
Sizin kitabınız durumuna gelecek kitapla, lakin zoraki olmayan okumalar sırasında karşılaşabilirsiniz.
Ehil bir sanat tarihçisi tanıyorum, okuduğu kitapların sayısını kendi de bilmez; devirdiği onca kitap ortasında en çok The Pickwick Papers’ı sever; her fırsatta Dickens’ın bu kitabından alıntılar yapar, hayatındaki her olayı, hiç şaşmaz, Pickwick’te geçen bir hikayeye bağlar.
Bu tümden özdeşleşme süreci içersinde, kendisi, gerçek ideoloji ve cihan giderek The Pickwick Papers olup çıkmıştır. Bu yolu izlersek, klasiğin, çok ulu ve kuvvetli bir tarifine varırız.
GÜNÜMÜZE KULAK KABARTMAK
Tahminen de, en hoşu, odamızın içinde olanca açık seçikliğiyle yankılanan klasiklerin sesini dinlerken, tıpkı bizi dışarıdaki trafik kaosundan ve ani hava değişikliklerinden haberli kılan gürültüye kulak verir üzere günümüze kulak kabartmaktır.
Kitap sayfası için irtibat:
