Osteoporoz, söz olarak süngerimsi (gözenekli) kemik manasına gelir. En sık görülen metabolik kemik hastalığıdır. Düşük kemik kütlesi ve kemik mikromimari yapısının bozulması sonucu kemik kırılganlığının ve kırık riskinin artması ile sonuçlanan bir iskelet sistemi problemidir. 50 yaş üzerindeki her üç bayandan birinde (meme kanserinden fazla) ve 50 yaş üzerindeki her beş erkekten birinde (prostat kanserinden fazla) görülmektedir. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Berrin Akpınar, halk ortasında kemik erimesi olarak bilinen osteoporoz hakkında bilgiler verdi.
OSTEOPOROZDA RİSK FAKTÖRLERİNE DİKKAT
Osteoporozda risk faktörlerine dikkat çeken Dr. Akpınar, “Osteoporozda risk faktörlerini şöyle sıralayabiliriz; yaş (kadınlarda 65 yaş, erkeklerde 70 yaş üzeri), 40 yaşından sonra düşük güçlü travma ile kırık oluşma hikayesi, düşük beden tartısı, sigara içme ve alkol kullanım hikayesi, birinci derece akrabalarında osteoporoz ve osteoporotik kırık hikayesi, uzunluk kısalması, erkeklerde düşük testosteron, bayanlarda düşük östrojen düzeyleri, tiroid hormon bozuklukları, yetersiz kalsiyum ve D vitamini alımı, hareketsiz ömür biçimi, erken menopoz, romatizma hastalıkları, KOAH, çölyak hastalığı, kanser, kimi endokrin rahatsızlıklar, kortizon, kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar, epilepsi ilaçları ve mide asidini düzenleyen ilaçlar değerli risk faktörleridir.” biçiminde konuştu.
Risk testinde yer alan sorulardan bahseden Dr. Akpınar, “Uluslararası Osteoporoz Vakfı tarafından hazırlanan bu testte birtakım sorular şöyle: ‘Anne yahut babanızda kolay bir düşme sonrasında kalça kırığı oldu mu? Sizde kolay bir düşme sonrası kalça kırığı oldu mu? Üç aydan uzun vadeli kortizon içeren ilaç kullandınız mı? Boyunuzda 3 cm’den fazla kısalma oldu mu? Fazla ölçüde alkol tüketiyor musunuz? Günde 20 adetten fazla sigara içiyor musunuz? Sık olarak ishal olma meseleniz var mı? Çölyak yahut Crohn hastası mısınız?’ Bayanlar için: ‘Menopoza 45 yaşından evvel mi girdiniz? Regl sisteminiz 12 ay mühletle aksadı-kesintiye uğradı mı?’ Erkekler için: ‘Testosteron düzeyinde azalmaya bağlı impotans yahut libido kaybınız oldu mu? Şayet bu sorulardan birine cevabınız ‘evet’ ise bir fizik tedavi uzmanına başvurun.” tabirlerini kullandı.
“ÇOCUKLUK ÇAĞINDAN İTİBAREN İSTİKRARLI BESLENMEK GEREKİR”
Tertipli beslenmenin değerine değinen Dr. Berrin Akpınar, “Doğumdan doruk kemik kütlesinin elde edileceği 29 yaşa kadar kemik gelişiminin desteklenmesi, ileriki yaşlarda kemik erimesi oluşumunu engellemeye yardımcı olacaktır. Münasebetiyle osteoporozdan korunmak için çocukluk çağından itibaren istikrarlı beslenmek gerekir. Süt ve süt eserlerinin tüketiminin yanı sıra sistemli olarak kalsiyum açısından varlıklı yeşil yapraklı sebzeler, balık, badem, ceviz üzere besinler da tüketilmelidir. Çok tuzlu ve çok proteinden güçlü beslenmekten, fazla çay ve kahve tüketiminden, sigara kullanımından kaçınmak gereklidir.” diye konuştu.
