20. yüzyıl İtalyan edebiyatının kuşkusuz en güçlü kalemlerinden biriydi Dino Buzzati. Periyodun birden fazla sanatkarı üzere çok taraflıydı. Gazeteciliğin yanı sıra edebiyat alanında farklı cinslerde eser vermiş, hikayelerinin yanında roman, oyun, şiir, müzikaller için libretto yazmıştır.
Kendine mahsus mizah anlayışıyla kurguladığı, gerçek ile gerçeküstü ortasında salınan, bazen tekinsiz anlatı evrenleriyle tanırız onu daha çok.
RESSAM BUZATTİ
Meğer Buzzati’nin hayal gücü salt yazı düzlemiyle sonlu kalmamıştı. Kendi sürreal imgeler dünyasını tuvale de taşımış, dahası ömrü boyunca kendini bir müelliften fazla bir ressam olarak tanımlamıştır.
İtalyan muharrir, ressam Dino Buzzati
ÜÇ EVRE…
Ressam Buzzati’nin sanatsal yaratımını üç evreye ayırmak mümkün. Birinci evre, 1923-1930 ortasında sembolizmin ağır bastığı üretimlere işaret eder; 1930-1964 ortasında yaptığı fotoğraflarda figüratif sembolizmin izleri daha barizdir.
Olgunluk periyodu olarak tanımlanabilecek ve en özgün çalışmalarına imza attığı 1964-1972 yılları ortasında ise yapıtlarına İtalyan pop art’ın çizgileri yansır.
BİRİNCİ STANT
Sanatçı, 1958’de Milano’da birinci ferdî fotoğraf standını açar. Standa Le Storie Dipinte, yani resmedilmiş öyküler ismi verilir. Buzzati’nin stanttaki kıssaları, daha sonra öbür çalışmalarıyla birlikte Lorenzo Viganò tarafından birebir isimle kitap olarak basılır.
Bu kelamlar onun;
“RESSAMLIK HOBİ DEĞİL, MESLEĞİMDİR”
“İşin aslına bakılırsa, kendimi acımasız bir yanlış anlaşılmanın kurbanı olarak hissediyorum. Ben, hobi olarak, ne yazık ki ziyadesiyle uzamış bir mühlet boyunca müelliflik ve gazetecilik de yapmış bir ressamım. Meğer dünya bunun tam aksisi olduğunu düşünmüştür, hasebiyle da fotoğraflarımı ciddiye alması muhtemel değil. Fotoğraf yapmak benim için bir hobi değil, mesleğimdir; asıl hobim yazı yazmaktır. Ama özünde fotoğraf yapmak ve yazmak benim için tıpkı şeydir. İster fotoğraf yapayım ister yazayım, daima tıpkı maksadın peşinde olurum: öykü anlatmak”
ÖYKÜ ANLATICILIĞI
1969 yılında yayımladığı ve kendisine Paese Sera Ödülü’nü (1970) kazandıran (Çizgi Roman Biçiminde Şiir), sanatkarın öykü anlatıcılığında kullandığı farklı lisanları bir ortada kullanma imkânını sağlar.
İtalyan edebiyatının birinci grafik romanı sayılan ve mitoloji ile pop kültürünün harmanlandığı bu yapıtında Buzzati, Orpheus ile Eurydike’nin mitini 1960’ların Milano’suna taşır.
Ergül Tosun
Kitap sayfası için bağlantı:
