İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, başşehir Tahran’da yerli ve yabancı gazeteciler ile bir ortaya geldi.
Cumhurbaşkanlığı devrinin birinci yılını tamamladığını belirten Reisi, ülke meselelerini çözmede dışarıya bağımlı olmadıklarını ve kendi yerli imkanlarını kullanmaya çalıştıklarını söyleyerek, “Sorunları gidermek için dışarıya değil kendimize güvenmeliyiz. Kimsenin problemini çözemeyen yabancılar bizim de problemlerimizi çözemez. Ülkenin kendi gücü ve iç kapasitelerine odaklanması gerektiğine inanıyoruz.“ tabirlerini kullandı.
“Nükleer teknoloji ve nükleer güç biizm yasal hakkımız”
Reisi, nükleer güç kullanımının İran’ın doğal hakkı olduğunu belirterek, “Nükleer güç bizim en doğal hakkımız. Hakkımız olan nükleer güçten vazgeçmeyeceğiz. Lakin bizim doktrinimizde nükleer silaha yer yok ve bunu haram kabul ediyoruz” dedi. İsrail’in İran’ın nükleer faaliyetlerine yönelik tehditlerine de yanıt veren Reisi, İran’ın tehditlere aldırış etmeden nükleer programına devam edeceğini ve İsrail’in buna pürüz olamayacağını söyledi. Reisi, “Nükleer teknoloji ve nükleer güç bizim yasal hakkımız. Siyonist rejim hiçbir vakit bizim bu teknolojiye ulaşmamızı istemedi. Nükleer bilim ülkemizde yerli ve ulusal hale geldiği için ise kimse onu elimizden alamaz.“ biçiminde konuştu.
“Biden ile görüşmeyeceğim”
Eylül ayında gerçekleşecek Birleşmiş Milletler Genel Heyeti toplantısında ABD Lideri Joe Biden ile görüşüp görüşmeyeceği sorulan Reisi, “Daha evvel de tabir ettiğim üzere Biden ile görüşmeyeceğim. ABD Lideri ile görüşmenin İran’a ve halka bir yararı olmaz” sözlerini kullandı. ABD ile nükleer müzakerelere değinen Reisi, olası bir muahede için ABD’den garanti talep ettiklerini belirterek, “İlk olarak muahedede gerekli garantiler verilmeli. İkinci olarak tarafların verdiği vaatlerin test edilmesi gerekiyor. Öbür mevzular ise İran’a yönelik uygulanan yaptırımların kalıcı olarak kaldırılması ve siyasi münasebetlerle öne sürülen nükleer argümanlar probleminin kapatılmasıdır. Bize nazaran bu savlar yanlışsız değil ve aslı astarı yoktur.“ dedi.
Nükleer mutabakata dönüş müzakereleri
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Kurulunun 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ve Almanya ile İran ortasında 2015 yılında “Kapsamlı Ortak Hareket Planı“ ismi verilen ve İran nükleer faaliyetlerinin denetlenmesini içeren mutabakat imzalanmıştı.
Eski ABD Lideri Donald Trump 2018 yılında tek taraflı olarak muahededen çekilmiş, İran idaresi de nükleer faaliyetlerini muahede öncesine döndürmüştü. Bunun üzerine ABD idaresi, İran’ı ağır ekonomik yaptırımlarla amaç almıştı. Nükleer mutabakata dönüş için Avusturya’nın başşehri Viyana’da Nisan 2021’de İran, Fransa, Rusya, Çin, İngiltere ve Almanya ortasında müzakerelere başlanmıştı.
ABD Lideri Joe Biden’ın Kasım 2021’de vazifeye başlamasıyla ABD’nin de mutabakata dönmesi için görüşmeler yürütülüyordu fakat müzakereler geçtiğimiz mart ayında farklı nedenlerle durdurulmuş, bu ayın başlarında yine başlamıştı.