Kadın ve çocuk problemlerini yapıtlarında işleyen muharrir Nezihe Şükran Meriç, ailesi 1800’lerde Kırcaaali’den Edirne’ye göç eden Mühendis Mehmet Halis Beyefendi ile Fatma Muattar Hanım’ın çocuğu olarak Gemlik’te 1925’te dünyaya geldi. Nüfus memurunun yanlışı sonucu ismi kayıtlara “Neziha” olarak kaydedildi.
Usta müellifin babası karayollarında müdür olduğu için Meriç’in çocukluğu Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde geçti.
Nezihe Meriç, ilkokula Eskişehir’de başlayıp Erzincan’da devam etti, 1936’da Ağrı Karaköse İlkokulu’nu bitirdi. Ortaöğrenimini Kırşehir’de 1936-1939 yılları ortasında tamamlayan müellif, 1943’te Eskişehir Lisesi’nden mezun oldu.
Meriç, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Türk Lisanı ve Edebiyatı ile İdeoloji kısımlarına girdi fakat 1945’te okulu tamamlamadan ayrıldı.
İlk yazı: Ümit…
Yazarın “Ümit” başlıklı birinci yazısı 15 Şubat 1945’te kültür-sanat kısmını fakülteden hocası Mehmet Kaplan’ın yönetim ettiği İstanbul mecmuasında yayımlandı fakat eser bir yanılgı sonucu N. Ufuk imzasıyla çıktı.
“Bir Şey” isimli birinci öyküsü ise 1950’de muharrir takımında değerli isimlerin bulunduğu Seçilmiş Öyküler mecmuasının “Yeni İmzalar” kısmında yer aldı.
Evlendi…
Müzik öğretmenliği yapan başarılı muharrir, 1956’da Seçilmiş Kıssalar mecmuasının sahibi Salim Şengil ile evlenerek Ankara’ya yerleşti.
Yazar Meriç, 1957-1973 ortasında Şengil’in sahibi olduğu, Dost mecmuasında sorumlu müdür olarak misyon yaptı.
Nezihe Meriç öldü
Salim Şengil’i 2005’te kaybeden Nezihe Meriç, kansere yenik düşerek 18 Ağustos 2009’da Etiler’deki konutunda vefat etti.
Birçok mükafatın sahibi oldu
Cumhuriyet evresi neslinin birinci bayan muharrirlerinden biri olan Meriç, 1962’de Türk Lisan Kurumu Roman Ödülü’nü, 1990’da Sait Faik Öykü Armağanı’nı, 1998’de Sedat Simavi Edebiyat Ödülü’nü, 2007’de ise Mersin Kenti Edebiyat Ödülü’nü aldı.
Nezihe Meriç, bayan sorununa değişik açılardan bakabilmesi ve yapıtlarında çağdaş öykünün özelliklerini muvaffakiyetle kullanmasıyla gerek kendisinden evvelki müelliflerden gerekse kendi neslindeki müelliflerden ayrılırken, tema, kurgu, ideoloji, lisan ve anlatımda yenilikçi yönelimler gösterdi.
Sait Faik hayranlığı
Eserlerinde Sait Faik Abasıyanık’ın tesiri bariz bir halde hissedilen muharrir, yaptığı bir açıklamada, “Sevdiğim hikayeci üçü, dördü bulmaz. İçlerinde yalnızca Sait Faik’e hayranım. Lakin o da hikayeciliğinden çok kıssalarına, havasına, suyuna, denizine, balığına, şahsiyetine.” ifadelerini kullanmıştı.
Meriç, kendisinin öykücü olduğuna her fırsatta dikkati çekerken, yeniden bir açıklamasında şu görüşleri lisana getirmişti:
“Ben bir öykücüyüm””
“Ben bir öykücüyüm. Hikayelerimi çok seviyorum. Hem seviyor hem beğeniyorum. Bu kendini beğeniş, benim özelliklerimden biri. Kendiyle barışık, kendimi çok seven biriyim zira. Kusurlarımı bile… Yazma işine gelince çabuk yazan, yazabilen biri değilim. Bir hikaye bende yıllarca yaşıyor.”
Övgülere mazhar olan yazar
Yazar Behçet Necatigil de Meriç’in birinci kıssa kitabı Bozbulanık’a ait yaptığı değerlendirmede, “İşlediği mevzulara bir iç zenginliği, dinlendirilmiş dikkatler, boyutlar ekleyen muharrir, kıymetini daha bu birinci kitabında kabul ettirmişti.” sözlerini kullanmıştı.
Eserleri
Öyküleri; “Bozbulanık” (1953), “Topal Koşma” (1956), “Menekşeli Bilinç” (1965), “Dumanaltı” (1979), “Bir Kara Derin Kuyu” (1989), “Yandırma” (1998), “Gülün İçinde Bülbül Sesi Var” (2008)
Romanı; “Korsan Çıkmazı” (1962)
Oyunları; “Sular Aydınlanıyordu” (1969), “Sevdican” (1984), “Çın Sabahta” (1984)
Çocuk Kitapları; “Alagün Çocukları” (1976), “Küçük Bir Kız Tanıyorum” dizisi (7 kitap, 1991-1998 arasında), “Dur Dünya Çocukları Bekle” (1992), “Ahmet İsminde Bir Çocuk” (1998) Anı kitabı; “Çavlanın İçinde Sessizce” (2004)
Ergül Tosun
Kitap sayfası için irtibat: