ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) InSight uzay aracı, Mars’a çarpan bir göktaşının meydana getirdiği sismik dalgaları tespit ederek birinci kere Dünya dışındaki bir gezegende meteor çarpmasının sesini kaydetmiş oldu.
Bilim insanlarının açıklamasına nazaran çarpma, 5 Eylül 2021’de gerçekleşti. Kızıl gezegenin atmosferinden geçerek bir şok dalgası yaydı ve Mars yüzeyine sert bir halde çarptı.
Dünya’da olsaydı atmosferimiz tarafından modüllere ayrılıp yanacak olan meteor, Mars’ın ince atmosferinde sadece üç kesime ayrılarak üç farklı krater oluşturdu.
Mars’taki zelzeleleri ve Türkçe’de dalaz ismi verilen kum hortumlarını ölçümlemek için tasarlanan InSight uzay aracının sismografı kelam konusu çarpmanın tesirlerini kaydetti. Bugün ise NASA, InSight’ın kaydettiği kelam konusu çarpma sesini dünyayla paylaştı.
Bilim müellifi Corey Powell, Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda “İlginç bir biçimde, ses ‘bam!’ yerine daha çok ‘bup’ üzere geliyor” dedi.
Hear the actual sound of a meteor entering the atmosphere of Mars, breaking up, and hitting the ground. Strangely, it's more like a "bloop" than a "bam!"
Recorded by the seismometer aboard @NASAInSight. https://t.co/Hw5ppZErqW pic.twitter.com/944dAKA8Am— Corey S. Powell (@coreyspowell) September 19, 2022
NASA’nın bir başka Mars vazifelisi uzay aracı Reconnaissance uydusu da çarpma sonucu oluşan kraterlerin imgesini çekti.
NASA’da misyon yapan Mars uzmanı Ingrid Daubar, ses kaydına ait yaptığı değerlendirmede, “InSight bir çarpışmayı tespit etmek için üç yıl boyunca bekledikten sonra, bu kraterler çok hoş görünüyordu” dedi.
InSight’ın ömrü sona eriyor
Öte yandan, 2018’de Mars’a gönderilmesinden bu yana Kızıl Gezegen’de bin 300’den fazla zelzele tespit eden InSight uzay aracının yakında vazifesinin sona ermesi bekleniyor.
Çalışmaları için güneş gücüne gereksinim duyan uzay aracının bulunduğu noktada beklenenden daha az rüzgar olması ve güneş panellerinin üzerini kaplayan kalın toz katmanının temizlenememesi nedeniyle güç külfeti yaşayan InSight’ın Ekim 2022-Ocak 2023 tarihleri ortasında büsbütün kapanması bekleniyor.